Maatregelen veilig sportklimaat
Binnen het NOC-NSF en de hieraan gelieerde sportbonden, in ons geval de KNAS, loopt een zich continu ontwikkelend proces voor een veilig sportklimaat. AEW vindt dat belangrijk en neemt daaraan deel. Van belang is dat alle betrokkenen: bestuur, maître, schermers en ouders daaraan meewerken, uiteraard zelf door eigen (voorbeeld)gedrag, maar ook door het signaleren van onprettige situaties en tendensen.
De begeleiders dienen zich te realiseren dat hij/zij een voorbeeld functie heeft. Wordt er grensoverschrijdend gedrag geconstateerd, dient de begeleider maatregelen te nemen. Ook de sporter die grensoverschrijdend gedrag signaleert dient dit te melden.
Wat zijn de mogelijkheden?
De betreffende persoon op zijn/haar gedrag aanspreken
De vertrouwenspersoon of het bestuur inlichten (in overleg met het slachtoffer)
Aangifte doen bij de politie (in overleg met het slachtoffer) indien er een strafbaar feit is gepleegd
Het slachtoffer wijzen op het NOC*NSF meldpunt seksuele intimidatie in de sport en op de mogelijkheid van het krijgen van ondersteuning van NOC*NSF sportvertrouwenspersonen (via de contactpersoon of rechtstreeks)
Zaal en kleedkamers zijn dermate overzichtelijk dat wij geen bijzondere maatregelen nodig achten. Met schermers, ouders en schermleraren is afgesproken dat vermeden wordt in de verkeerde kleedkamer binnen te gaan. Op iedere schermavond is een bestuurslid aanwezig die in de gaten houdt of alles op goede wijze verloopt. Er zijn twee vertrouwens(contact)personen aangewezen en hun namen zijn aan schermers en ouders bekend gesteld. Hun namen zijn te vinden onderaan op deze de pagina en op het prikbord. Op incidenten wordt onmiddellijk gereageerd.
Wat zich aan de aandacht kan onttrekken zijn pestgedrag en iedere andere vorm van intimidatie. Bij AEW willen we dat niet hebben en zullen we dat niet accepteren. Wie dergelijk gedrag waarneemt verzoeken wij onmiddellijk een vertrouwenspersoon of het bestuur in te lichten.
AEW zal voor trainers, bestuursleden en andere vrijwilligers een VOG aanvragen.
Regels omtrent grensoverschrijdend gedrag
De sportbonden in Nederland nemen seksuele intimidatie serieus. NOC*NSF heeft gedragsregels voor sportbegeleiders opgesteld. Die regels zijn door alle landelijke sportbonden onderschreven. De regels zijn gemaakt om de risico’s op ongewenst gedrag in de relatie pupil en trainer te verkleinen en ze fungeren als toetssteen voor het gedrag van begeleiders en sporters in concrete situaties. Hieronder vindt u de elf gedragsregels die worden onderschreven door alle landelijke sportorganisaties die zijn aangesloten bij NOC*NSF.
De begeleider moet zorgen voor een omgeving en een sfeer waarbinnen de sporter zich veilig voelt.
De begeleider onthoudt zich ervan de sporter te bejegenen op een wijze die de sporter in zijn waardigheid aantast, én verder in het privé-leven van de sporter door te dringen dan nodig is voor het gezamenlijk gestelde doel.
De begeleider onthoudt zich van elke vorm van (machts)misbruik of seksuele intimidatie tegenover de sporter.
Seksuele handelingen en seksuele relaties tussen de begeleider en de jeugdige sporter tot zestien jaar zijn onder geen beding geoorloofd en worden beschouwd als seksueel misbruik.
De begeleider mag de sporter niet op een zodanige wijze aanraken dat de sporter en/of de begeleider deze aanraking naar redelijke verwachting als seksueel of erotisch van aard zal ervaren, zoals doorgaans het geval zal zijn bij het doelbewust (doen) aanraken van geslachtsdelen, billen en borsten.
De begeleider onthoudt zich van seksueel getinte verbale intimiteiten.
De begeleider zal tijdens training(sstages), wedstrijden en reizen gereserveerd en met respect omgaan met de sporter en met de ruimte waarin de sporter zich bevindt, zoals de kleedkamer of de hotelkamer.
De begeleider heeft de plicht de sporter te beschermen tegen schade en (machts)misbruik als gevolg van seksuele intimidatie. Daar waar bekend of geregeld is wie de belangen van de (jeugdige) sporter behartigt, is de begeleider verplicht met deze personen of instanties samen te werken, opdat zij hun werk goed kunnen uitoefenen.
De begeleider zal de sporter geen (im)materiële vergoedingen geven met de kennelijke bedoeling tegenprestaties te vragen. Ook de begeleider aanvaardt geen financiële beloning of geschenken van de sporter die in onevenredige verhouding tot de gebruikelijke dan wel afgesproken honorering staan.
De begeleider zal er actief op toezien dat deze regels worden nageleefd door iedereen die bij de sporter is betrokken. Indien hij gedrag signaleert dat niet in overeenstemming is met deze regels zal hij de betreffende persoon daarop aanspreken.
In die gevallen waarin de gedragsregels niet (direct) voorzien, ligt het binnen de verantwoordelijkheid van de begeleider in de geest hiervan te handelen.
Aannamebeleid vrijwilligers
Het is van plegers van seksuele intimidatie bekend dat zij situaties opzoeken waarin makkelijk contact gelegd kan worden met minderjarigen. Daarbij maken ze gebruik van de welwillendheid en het vertrouwen binnen een sportvereniging. Om deze reden hebben we binnen onze vereniging een aannamebeleid opgesteld, volgens het volgende stappenplan:
Kennismakingsgesprek;
Referenties checken (vereniging bellen waar deze persoon vandaan komt);
Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) laten inleveren/aanvragen;
Gedragsregels overhandigen;
Bij twijfel, bevragen registratiesysteem seksuele intimidatie via de sportbond.
Vertrouwenspersonen
Waarvoor kun je terecht bij de vertrouwenspersoon?
Indien je een vertrouwensgesprek wenst
Indien er geen VOG-verklaring wordt afgegeven;
Melding/bespreken van grensoverschrijdend gedrag;
Onze vertrouwenspersoon is in eerste instantie bereikbaar per mail.
In de sport zijn vertrouwenspersonen en vertrouwenscontactpersonen actief. In de praktijk blijkt dat de functies van de Vertrouwenspersoon en de Vertrouwenscontactpersoon vaak door elkaar gehaald worden. Daarom kort een uitleg van de inhoud van deze functies.
De Vertrouwens(contact)persoon is binnen de sportvereniging of sportbond het eerste aanspreekpunt voor iedereen die een vraag heeft over of te maken heeft met grensoverschrijdend gedrag en hier met iemand over wil praten en degene die preventief beleid opzet. Elke sportbond heeft een Vertrouwenscontactpersoon en zo’n 38% van de verenigingen heeft er een. (In de volksmond worden deze vaak vertrouwenspersoon genoemd i.p.v. vertrouwenscontactpersoon).
Naast dit netwerk van vertrouwenscontactpersonen is er ook bij NOC*NSF namens de gehele sport een landelijke poule vertrouwenspersonen, die ook eerste opvang doen, maar ook echt begeleiding kunnen bieden, zowel procedureel als inhoudelijk adviserend. Zowel aan slechtoffer, als aan beschuldigde als aan het verenigingsbestuur.
Zeker bij de zwaardere incidenten is de hulp van een vertrouwenspersoon inschakelen – al dan niet via de vertrouwenscontactpersoon – zeer wenselijk. Zij zijn bereikbaar via het Vertrouwenspunt Sport.
De Vertrouwenscontactpersoon
Vele verenigingen en alle – bij NOC*NSF aangesloten – sportbonden hebben een vertrouwenscontactpersoon. Vertrouwenscontactpersonen fungeren als eerste opvang voor leden (sporters, ouders van sporters, toeschouwers, kaderleden, vrijwilligers, bestuur) met een klacht of een vraag. Ze bieden een luisterend oor, geven raad en verwijzen door voor geschikte hulp. De Vertrouwenscontactpersoon is op de hoogte van de mogelijkheden die er zijn om hulp te krijgen.
Geheimhoudingsplicht
In veel gevallen is in het overeenkomst van de vertrouwenspersoon vastgelegd dat deze geheimhoudingsplicht heeft. Deze plicht zorgt ervoor dat de personn die met bepaalde problemen kampen de vertrouwenspersoon ook daadwerkelijk kunnen vertrouwen.
Problemen
Met de volgende problemen krijgt een vertrouwenspersoon vaak te maken:
Pesterijen / Discriminatie
Het komt nog wel eens voor dat er mensen gepest en/of gediscrimineerd worden. Als deze personen hun verhaal kwijt willen kunnen ze zich wenden tot de vertrouwenspersoon.
Seksuele intimidatie
Seksuele intimidatie komt helaas ook voor. Wanneer er mensen naar de vertrouwenspersoon komen met klachten over seksuele intimidatie, dan kan deze informatie (met toestemming van het slachtoffer) doorgespeeld worden aan de voorzitter van de vereniging. De vereniging is verplicht intimidatie te bestrijden.
Wat betekent dit voor leden van AEW?
Wanneer je iets meemaakt van wat hierboven beschreven wordt, of iets waarvan je zelf vindt dat het ongepast is, maar je durft er zelf niets aan te doen, of je kunt er zelf niets aan doen, dan kun je dit altijd bespreken met de vertrouwenspersoon. Veel mensen doen dit niet omdat ze bang zijn een zeurpiet gevonden te worden, of denken dat het er wel bij zal horen… maar de ervaring leert dat alles wat je een rotgevoel geeft en wanneer jezelf niet bij machte bent het op te lossen, dit vaak wel lukt door erover te praten met de vertrouwenspersoon.
Bij AEW hebben wij 2 vertrouwenspersonen:
Ingeborg Hooijkaas: ingeborg2805@hotmail.com
Caroline van Tongeren: cvantongeren@ziggo.nl